กฎหมายอิสลาม : ว่าด้วยครอบครัวและมรดก

สิทธิและหน้าที่ของสามีภรรยา

อิสลามได้กำหนดให้สามีภรรยามีสิทธิและหน้าที่ต่อกัน ซึ่งทั้งสองฝ่ายจะต้องปฏิบัติอย่างเคร่งครัด ซึ่งสามารถแบ่งสิทธิและหน้าที่ดังกล่าวออกเป็น

ก. สิทธิของภรรยาที่สามีมีหน้าที่ต้องปฏิบัติ

1) สามีต้องมอบมะฮัรให้แก่ภรรยา ทั้งนี้มะฮัรเป็นสิทธิทางทรัพย์สินที่ภรรยาจำต้องได้รับจากสามีภายหลังการประกอบพิธีสมรสเสร็จสิ้นสมบูรณ์

2) สามีต้องจ่ายค่าเลี้ยงดู (นะฟะเกาะฮฺ) แก่ภรรยาตามฐานานุรูปและกำลังความสามารถของตน อาทิเช่น อาหารและเครื่องนุ่งห่ม เป็นต้น ทั้งนี้ให้พิจารณาประเพณีนิยมเป็นหลัก

3) สามีต้องใช้ชีวิตคู่กับภรรยาโดยดี

4) ให้ความรู้แก่ภรรยาในเรื่องที่เกี่ยวกับหลักการของศาสนาและใช้ให้ภรรยาปฏิบัติตามหลักคำสอนและมารยาทของศาสนาโดยเคร่งครัด

5) ให้ความเป็นธรรมระหว่างภรรยาด้วยกัน ในกรณีที่สามีมีภรรยามากกว่า 1 คน ไม่ว่าจะเป็น อาหาร, เครื่องดื่ม, เครื่องนุ่งห่ม, ที่พักอาศัยและการร่วมหลับนอน

6) ต้องไม่นำความลับของภรรยาไปโพนทะนาและไม่กล่าวถึงข้อตำหนิของนางต่อผู้อื่น (มินฮาญุลมุสลิม หน้า 78-79 โดยสรุป)

7) ให้คำปรึกษาแก่ภรรยาในเรื่องที่เกี่ยวกับครอบครัวและช่วยเหลือภรรยาของตนในงานบ้าน (ตัรบียะตุลเอาลาด / 1/90, 91)

ข. สิทธิของสามีที่ภรรยามีหน้าที่ต้องปฏิบัติ

1) เชื่อฟังสามีในสิ่งที่ไม่ฝ่าฝืนต่อหลักคำสอนของศาสนา

2) รักษาเกียรติและศักดิ์ศรีของสามี และรักษาเกียรติของนาง

3) อยู่ในบ้านของสามี ไม่ออกนอกบ้านเว้นแต่สามีอนุญาต

4) ดูแลความเรียบร้อยภายในบ้านของสามีและรับผิดชอบลูก ๆ ของสามีตลอดจนทรัพย์สินของสามี

5) ปฏิบัติดีกับญาติฝ่ายสามี (มินฮาญุลมุสลิม หน้า 79-80)

ท่านนบีมุฮัมมัด (صلى الله عليه وسلم) ได้กล่าวว่า :

” أَلاَ إِنَّ لَكُمْ عَلى نِسَاءِ كُمْ حَقًّا وَلِنِسَاءِ كُمْ عَلَيْكُمْ حَقًّا “

“พึงทราบเถิด! แท้จริงสำหรับพวกท่านมีสิทธิ อันเป็นหน้าที่เหนือเหล่าภรรยาของพวกท่าน และสำหรับเหล่าภรรยาของพวกท่านก็มีสิทธิอันเป็นหน้าที่จำเป็นเหนือพวกท่าน”

(รายงานโดยติรฺมีซี – 1163 -)