ชนิดของความรัก

ความรัก (อัลมะฮับฺบะฮฺ) นั้นมี 4 ชนิด ซึ่งจำเป็นต้องแยกแยะ ดังนี้      

1. มะฮับฺบะตุ้ลลอฮฺ (รักพระองค์อัลลอฮฺ) การมีความรักชนิดนี้เพียงอย่างเดียวย่อมไม่เพียงพอในการรอดพ้นจากอาญาของอัลลอฮฺ และการได้รับผลานิสงค์ของพระองค์ ทั้งนี้เพราะบรรดาผู้ตั้งภาคี และบรรดาผู้บูชาไม้กางเขนและเหล่าชาวยิวตลอดจนพวกอื่น ๆ ต่างก็รักพระองค์อัลลอฮฺ

2. มะฮับบะฮฺ มา ยุ้ฮิบบุลลอฮฺ (รักสิ่งที่พระองค์อัลลอฮฺทรงรัก) ความรักชนิดนี้คือ สิ่งที่นำผู้มีความรักเข้าสู่อิสลามและนำเขาออกจากการปฏิเสธ และมนุษย์ที่เป็นที่รักยิ่งยังอัลลอฮฺ คือผู้ที่มั่นคงในความรักชนิดนี้มากที่สุดในหมู่มนุษย์

3. อัลฮุบฺบุ้ ลิลลาฮฺ ว่า ฟีฮี่ (ความรักที่เป็นไปเพื่ออัลลอฮฺและสืบเนื่องจากพระองค์) ความรักชนิดนี้เป็นสิ่งที่ควบคู่อยู่กับความรักชนิดที่ 2 และความรักชนิดที่ 2 จะมีความเที่ยงตรงมิได้นอกจากต้องมีความรักชนิดที่ 3 นี้ด้วย

4. อัลมะฮับบะฮฺ มะอัลลอฮฺ (ความรักที่เป็นไปพร้อมกับอัลลอฮฺ) คือความรักที่เป็นการตั้งภาคี เป็นความรักของบรรดาผู้ตั้งภาคีที่นำเอาสิ่งอื่นนอกจากพระองค์มาเป็นภาคีในความรักนั้น

ส่วนความรักชนิดที่ 5 ก็คือ ความรักอันเป็นธรรมชาติหรือสัญชาตญานของมนุษย์ (อัฏฏ่อบีอียะฮฺ) ก็คือความโน้มเอียงของมนุษย์ยังสิ่งที่เหมาะสมกับธรรมชาติของมนุษย์ อาทิเช่น การที่ผู้หิวกระหายรักที่จะได้น้ำมาดับกระหาย ความรักในการนอนหลับพักผ่อน การรักภรรยาและลูก ๆ เป็นต้น

ความรักชนิดที่ 5 นี้ จะไม่ถือว่าเป็นสิ่งที่ถูกตำหนิยกเว้นเมื่อมันทำให้เผลอไผลจากการรำลึกถึงพระองค์อัลลอฮฺและทำให้มนุษย์ขลุกอยู่กับมันจนลืมความรักต่อพระองค์อัลลอฮฺ

(อัลญะวาบุ้ลกาฟีย์ อ้างแล้ว หน้า 190-191)