ถ้าหากพ่อไม่ไห้

[การตั้งวะลีย์โดยไม่มีพ่อ หรือพ่อไม่]

คือว่า พี่ค่ะ พ่อของหนูเค้าติดคุกแร้วคราวเนี่ยหนูจาแต่งงาน ค่ะตามศาสนาอิสลาม แต่ทุกคนทางบ้านทั้งฝ่ายชายและฝ่ายหญิงยอมกันหมดแต่เหลือพ่อที่ยังติดคุกอยู่และหนูเขียนจดหมายไปแร้วเค้าไม่อนุญาติ หนูพอจานำปู่มาให้วะลี แทนได้ไหม?  

[อาลี เสือสมิง]

وعليكم السلام ورحمة الله وبركاته

แสดงว่าตอนนี้หนูเข้ารับอิสลามเป็นมุสลิมะฮฺแล้วใช่มั้ยค่ะ? แต่หนูไม่บอกให้ละเอียดว่าคุณพ่อของหนูที่ติดคุกนั้นท่านเป็นมุสลิมหรือไม่ คุณปู่ของหนูก็เช่นกันท่านเป็นมุสลิมหรือเปล่า ถ้าคุณปู่ของหนูเป็นมุสลิมก็ให้คุณปู่เป็นวะลียฺได้ เพราะถ้าคุณพ่อของหนูเป็นมุสลิมคุณพ่อก็ติดคุก คนติดคุกโดยทั่วไปแสดงว่าเป็นคนไม่ค่อยดี คนไม่ค่อยดีถึงขั้นติดคุกก็ย่อมขาดคุณสมบัติการเป็นวะลียฺก็ให้เลื่อนมายังบุคคลในลำดับถัดมา ก็คือคุณปู่นั่นเอง

แต่ถ้าทั้งคุณพ่อและคุณปู่ไม่ได้เป็นมุสลิม และหนูก็ไม่มีพี่น้องผู้ชายที่เป็นมุสลิมก็ให้หนูกับว่าที่เจ้าบ่าวตั้งโต๊ะอิหม่ามให้เป็นวะลียฺในการทำข้อตกลงแต่งงาน ส่วนคุณพ่อและคุณปู่ที่มิได้เป็นมุสลิมนั้น ท่านทั้งสองเป็นวะลียฺให้แก่หนูไม่ได้ เนื่องจากท่านทั้งสองมิใช่มุสลิม แต่ให้บอกเรื่องแต่งงานของหนูแก่คุณปู่โดยขอให้คุณปู่เป็นญาติผู้ใหญ่ฝ่ายหญิง ส่วนเรื่องวะลียฺนั้นให้เป็นหน้าที่ของโต๊ะอิหม่ามในการดำเนินการจ้ะ!

والله ولي التو فيق