الحمدلله والصلاة والسلام على رسول الله وبعد
นักนิติศาสตร์อิสลามมีความเห็นต่างกันในเรื่องนี้
อิหม่ามมาลิก (ร.ฮ.), อิหม่ามอัชชาฟิอีย์ (ร.ฮ.), และอิหม่ามอะฮฺมัด (ร.ฮ.) ทั้ง 3 ท่านไม่อนุญาตให้ออกซะกาตฟิตเราะฮฺเป็นค่าที่ถูกตีราคา (อัลกีมะฮฺ) เช่น เงิน เป็นต้น ตลอดจนซะกาตประเภทอื่น ๆ ก็ไม่อนุญาตเช่นกัน ฝ่ายอิหม่ามอะฮฺมัด (ร.ฮ.) นั้นท่านเห็นว่าการจ่ายซะกาตด้วยค่าที่ถูกตีราคา (อัลกีมะฮฺ) เป็นการกระทำที่ขัดต่อซุนนะฮฺของท่านร่อซู้ล (ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม) ส่วนท่านอิหม่ามอัซเซารีย์ (ร.ฮ.) และท่านอิหม่ามอบูฮะนีฟะฮฺ (ร.ฮ.) และสานุศิษย์ของท่านกล่าวว่า : อนุญาตให้ออกซะกาตเป็นค่าที่ถูกตีราคานั้นได้ (เช่น ธนบัตรหรือเงินตราอย่างที่ถามมา-ผู้ตอบ) โดยอ้างการรายงานถึงท่านอุมัร อิบนุ อับดิลอะซีซ (ร.ฎ.) และท่านอัลฮะซัน อัลบะซอรี่ย์ (ร.ฮ.) (ดู ฟิกฮุซซะกาต ; ดร.วะฮฺบะฮฺ อัซซุฮัยลีย์ ; มักตะบะฮฺ วะฮฺบะฮฺ ; (ฮ.ศ.1414-คศ.1994) เล่มที่ 2 หน้า 1002-1003)
ในฝ่ายที่อนุญาตนั้น อิหม่ามอัลบุคอรีย์ (ร.ฮ.) ก็อยู่ในฝ่ายนี้ด้วย ดังที่อิหม่ามอันนะวาวีย์ (ร.ฮ.) ได้ระบุว่า : เป็นความเห็นที่ปรากฏชัด (อัซซอฮิรฺ) จากทัศนะของอัลบุคอรีย์ในหนังสือซอฮีฮฺของเขา (อัลมัจญมูอฺ 5/429) ท่านอิบนุ รุชฺด์ ระบุว่า : อัลบุคอรีย์เห็นตรงกับพวกอัลหะนะฟียะฮฺในปัญหาข้อนี้ ทั้ง ๆ ที่อัลบุคอรีย์เห็นต่างเป็นอันมากจากพวกอัลหะนะฟียะฮฺ แต่หลักฐานได้นำพาอัลบุคอรีย์ไปสู่สิ่งดังกล่าว (ฟัตฮุ้ลบารีย์ 3/200) ดร.วะฮฺบะฮฺ อัซซุฮัยลีย์ก็มีความโน้มเอียงในการให้น้ำหนักแก่ฝ่ายที่อนุญาตนี้ โดยให้เหตุผลว่าเป็นเรื่องที่เหมาะสมในยุคของเราและเป็นการสะดวกสำหรับผู้คน (ดู ฟิกฮุซซะกาตฺ อ้างแล้ว เล่มที่ 2/855-858)
ในหนังสืออัลฟิกฮุลมันฮะญีย์ ระบุว่า : และมัซฮับของท่านอิหม่ามอัชชาฟิอีย์ (ร.ฮ.) นั้นถือว่าการออกซะกาตด้วยค่าที่ถูกตีราคา (อัลกีมะฮฺ) นั้นใช้ไม่ได้ แต่จำเป็นต้องออกซะกาตฟิตรฺเป็นอาหารหลัก (กูต) จากอาหารหลักส่วนใหญ่ของบ้านเมืองนั้น นอกเสียจากว่า ไม่เป็นอะไร ด้วยการถือตามมัซฮับของอิหม่ามอบูฮะนีฟะฮฺ (ร.ฮ.) ในประเด็นปัญหาข้อนี้ในยุคสมัยนี้ คือ อนุญาตให้จ่ายเป็นค่าที่ถูกตีราคา (อัลกีมะฮฺ) ได้ดังกล่าวเป็นเพราะว่า ค่าที่ถูกตีราคา (อัลกีมะฮฺ) นั้นมีประโยชน์อย่างยิ่ง สำหรับคนยากจนในทุกวันนี้มากกว่าอาหารหลักเองเสียอีก และเป็นสิ่งที่ใกล้เคียง ยังการทำให้เป้าหมายที่ถูกมุ่งหวังเป็นจริงที่สุด (อัลฟิกฮุลมันฮะญีย์ อะลา มัซฮับ อัลอิหม่าม อัชชาฟิอีย์ (ร.ฮ.) ; ดร.มุสตอฟา อัลคิน ดร. มุสตอฟา อัลบุฆอ ; ดารุลก่อลัม ดามัสกัส (1992) เล่มที่ 1 หน้า 230)
สรุปได้ว่า การออกซะกาตฟิตเราะฮฺนั้นถ้าให้ดีที่สุดแล้ว คือ ออกเป็นอาหารหลักที่ผู้คนในบ้านเมืองนั้นบริโภคเป็นส่วนใหญ่ เช่น บ้านเราในแถบภาคกลางก็คือ ข้าวจ้าว (ข้าวสาร) หรือข้าวเหนียวในแถบภาคเหนือและอีสาน เป็นต้น ทั้งนี้เป็นการปฏิบัติตามตัวบทและซุนนะฮฺของท่านร่อซู้ล (ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม) และหลีกห่างจากข้อขัดแย้งของนักวิชาการ
แต่ถ้าคุณ Islam ซึ่งอยู่ต่างประเทศจะออกซะกาตเป็นเงินหรือธนบัตรตามจำนวนที่เทียบค่าจากอาหารหลัก 1 ซออฺในประเทศนั้น ๆ ก็สามารถกระทำได้ โดยถือตามความเห็นของนักวิชาการฝ่ายที่อนุญาต และถือว่าการจ่ายซะกาตของคุณ Islam เป็นที่ลุล่วงแล้วโดยไม่ต้องมอบหมาย (วะกีล) ให้คนที่อยู่ประเทศไทยออกซะกาตแทนแต่อย่างใด ?
วัลลอฮุอะอฺลัม