วจีนี้ใครเป็นผู้เอ่ย!
(حَدِّثُواالنَّاسَ بِمَايَعْلَمُونَ ، أَتُرِيْدُوْنَ أَنْ يُكَذَّبَ اللهُ وَرَسُوْلُه)
“พวกท่านทั้งหลายจงบอกกล่าวกับผู้คนด้วยสิ่งที่พวกเขารู้,
พวกท่านประสงค์ให้อัลลอฮฺและศาสนทูตของพระองค์ถูกปฏิเสธกระนั้นหรือ?”
วจีนี้เป็นคำพูดของท่านอิหม่ามอะลี อิบนุ อบีตอลิบ (ร.ฎ.)
ดู อิบนุ ฮะญัร ; ฟัตฮุลบารี เล่มที่ 1 หน้า 225 ; สำนักพิมพ์ดารุ้ลฟิกร์/อิหม่ามอัซซะฮฺบีย์ ; ซิยัร อะอฺลาม อันนุบะลาอฺ เล่มที่ 2 หน้า 597 สำนักพิมพ์มุอัซซะซะฮฺ อัรริซาละฮฺ / อิบนุตัยมียะฮฺ ; อัลฟะตาวา อัลกุบรอ ; เล่มที่ 13 หน้า 260
(اَلنَّاسُ نِيَامٌ فَإِذَامَاتُوْاانتَبَهُوْا)
“มนุษย์นั้นคือผู้หลับใหล ครั้นเมื่อพวกเขาสิ้นชีพ พวกเขาก็ตื่น”
วจีนี้เป็นคำพูดของท่านอิหม่ามอะลี อิบนุ อบีตอลิบ (ร.ฎ.)
ดู อัลอิรอกีย์ : ตัครีจฺญ์ อะฮาดีษ อัลอิฮฺยาอฺ เล่มที่ 4 หน้า 23 กล่าวว่า : ฉันไม่พบว่าคำพูดนี้อ้างถึงท่านศาสดา (มัรฟูอฺ) อันที่จริงเป็นคำพูดที่ถูกอ้างถึงท่านอะลี อิบนุ อบีตอลิบ (ร.ฎ.)
อัซซุยูฏีย์ : อัดดุร๊อร หน้า 404 หะดีษที่ 425 กล่าวว่า “เป็นคำพูดของท่านอะลี (ร.ฎ.)
อัซซัมฮูดีย์ : อัลฆ็อมมาซฺ อะลัล ลัมมาซฺ หน้า 224 หะดีษที่ 311 และกล่าวถึงคำกล่าวของอัสสะคอวีย์ ว่าเป็นคำพูดของท่านอะลี อิบนุ อบีตอลิบ (ร.ฎ.)
อัลฟัตตันนีย์ ; ตัซกิเราะฮฺ อัลเมาฎูอาต หน้า 200 กล่าวว่า : ไม่ถูกพบนอกจากถูกอ้างถึงท่านอะลี อิบนุ อบีตอลิบ (ร.ฎ.)
อัลกอรีย์ : อัลมัซนูอฺ ฟี มะอริฟะติล ฮะดีษ อัลเมาฎูอฺ หน้า 299 หะดีษที่ 377 กล่าวว่า เป็นคำพูดของท่านอะลี อิบนุ อบีตอลิบ (ร.ฎ.) (ดู อัซซะฮฺบีย์ : ซิยัรอะอฺลาม อันนุบะลาอฺ เล่มที่ 2 หน้า 348 / อิบนุ สะอฺด์ : อัฏฏ่อบะก็อต เล่มที่ 7 หน้า 39
(تَفَكُّرُسَاعَةٍخَيْرٌمِنْ قِيَامِ لَيْلَةٍ)
“การพินิจพิเคราะห์ใคร่ครวญเพลาหนึ่งย่อมประเสริฐกว่าการดำรงละหมาดยามรัตติกาล”
ผู้กล่าวคำพูดนี้คือ ท่านอบู อัดดัรดาอฺ (ร.ฎ.)
2 / ตารีค อิบนิ อะซากิรฺ : เล่มที่ 13 หน้า 377 / อัลฮู๊ต : อัลอะฮาดีษ อัลมุชกิละฮฺ ฟี อัรรุตบะฮฺ, สำนักพิมพ์ อาลัม อัลกุตุบ เบรุต (1983) หน้า 113
ระบุโดยใช้สำนวนว่า : “การพินิจพิเคราะห์ใคร่ครวญเพลาหนึ่งย่อมประเสริฐกว่าการทำอิบาดะฮฺหนึ่งปีหรือหกสิบปี” และอ้างคำพูดนี้ถึงซ่ารีย์ อิบนุ อัลมุฆ็อลลิซ อัซซะกอฏีย์ นักซูฟีย์ใหญ่แห่งแบกแดด และ อิบนุ อับบ๊าส (ร.ฎ.), ตลอดจนอบู อัดดัรดาอฺ (ร.ฎ.) ซึ่งท่านอัลกอรีย์ ได้ระบุไว้ในอัลอัซร๊อร หน้า 97 และอัลอัจญ์ลูนีย์ ในกัชฟุลค่อฟาอฺ เล่มที่ 1 หน้า 370 ในความหมายเดียวกัน)
(لَوْوُزِنَ إِيْمَانُ أَبِيْ بَكْرٍبِإِيْمَانِ اَهْلِ الأَرْضِ لَرَجَحَ)
“มาตรว่าศรัทธาของอบีบักร์ถูกชั่งน้ำหนักเทียบกับศรัทธา ของชาวโลกแล้วไซร้
แน่นอนศรัทธาของอบีบักรย่อมหนัก (กว่า)”
ผู้กล่าววจีนี้คือท่านอุมัร อิบนุ อัลค็อตตอบ (ร.ฎ.)
ดู อัซซะฮฺบีย์ : ซิยัร อัลอะอฺลามฯ เล่มที่ 8 หน้า 408 และกล่าวว่า : มีรายงานจากอิบนุ เชาว์ซับฺ จากสละมะฮฺ อิบนุ กุฮัยฺล์ จากฮุซัยล์ อิบนุ ชุเราะฮฺบีล ว่า ท่านอุมัร กล่าวว่า … แล้วก็ระบุวจีนี้
ต่อมาท่านอัซซะฮฺบีย์ (ร.ฮ.) ก็กล่าวตามทิ้งทายว่า : ฉันว่า : “สิ่งที่ถูกมุ่งหมายของอุมัร (ร.ฎ.) นั้นคือ ชาวโลกในยุคสมัยของเขา” /
อิบนุ ตัยมียะฮฺ : อะฮาดีษ อัลกุซฺซ็อซ หน้า 64 กล่าวว่า : แท้จริงมีความหมายของวจีนี้มาในหะดีษที่รู้กันในบรรดาตำราอัสสุนัน ว่า : “แท้จริงอบูบักรนั้นได้ถูกชั่งน้ำหนักเทียบกับประชาชาตินี้ และก็หนักกว่า” /
อัลอิรอกีย์ : ตัครีจญ์ อะฮาดีษ อัลอิฮฺยาอฺ เล่มที่ 1 หน้า 58 และกล่าวว่า : อิบนุ อะดีย์รายงานคำพูดนี้จากหะดีษของอิบนุ อุมัร (ร.ฎ.) ด้วยสายรายงานอ่อน (ฎ่ออีฟ) และอัลบัยฮะกีย์ รายงานไว้ในอัชชุอับฺ เป็นหะดีษเมาว์กู๊ฟถึงท่านอุมัร (ร.ฎ.) ด้วยสายรายงานถูกต้อง (ซ่อฮีฮฺ) /
อัสสะคอวีย์ : อัลมะกอซิด อัลฮะซะนะฮฺ หน้า 555 และกล่าวว่า : อิสหาก อิบนุ รอฮูยะฮฺ และอัลบัยฮะกีย์ ในอัชชุอับฺ ด้วยสายรายงานซ่อฮีฮฺจากท่านอุมัร (ร.ฎ.) / อัลฟัตตันนีย์ : ตัซกิเราะฮฺ อัลเมาว์ฎูอาต หน้า 93 / อัชเชากานีย์ : อัลฟ่าวาอิด อัลมัจฺญ์มูอะฮฺ หน้า 335 / อัลฮูตฺ : อัลอะฮาดีษ อัลมุชกิละฮฺฯ หน้า 214 / อัลอัจญ์ลูนีย์ : กัชฟุลค่อฟาอฺ เล่มที่ 2 หน้า 234 และกล่าวว่า : มาจากคำพูดของอุมัร (ร.ฎ.) ……
(مَنْ كَثُرَكَلاَمُه كَثُرَسَقَطُه)
“ผู้ใดพูดมาก ความผิดพลาดของเขาก็ย่อมมาก ….”
ผู้เป็นเจ้าของวจีนี้คือ ท่านอุมัร อิบนุ อัลค็อตตอบ (ร.ฎ.)
อัลอิรอกีย์กล่าวว่า : อบูนุอัยม์ ใน อัลฮิลยะฮฺ จากหะดีษของอิบนิ อุมัร ด้วยสายรายงานอ่อน, และอบู ฮาชิม อิบนุ ฮิบบาน ได้รายงานไว้ใน เราเฎาะฮฺ อัลอุก่อลาอฺ, และอัลบัยฮะกีย์ ใน อัชชุอับฺ เป็นหะดีษเมากู๊ฟถึงท่านอุมัร อิบนุ อัลค็อตตอบ
อัสสะคอวีย์ : อัลมะกอซิด อัลฮะซะนะฮฺ หน้า 667 และกล่าวว่า : อัลอัสกะรีย์กล่าวว่า : ฉันคาดว่าสับสนคลุมเครือ ที่ถูกนั้นเป็นคำพูดจากท่านอุมัร (ร.ฎ.)
อัลอัจญ์ลูนีย์ : กัชฟุลค่อฟาอฺ เล่มที่ 2 หน้า 379 และกล่าวตามคำพูดของอัสสะคอวีย์และอ้างถึงคำพูดของท่านอุมัร (ร.ฎ.)
อัลฮูต : อัลอะฮาดีษ อัลมุชกิละฮฺ ฟี อัรรุตฺบะฮฺ หน้า 256 กล่าวว่า : อัลอัสกะรีย์กล่าวว่า : เป็นส่วนหนึ่งจากคำพูดของท่านอุมัร …
(آفَةُ الْعِلْمِ النِّسْيَانُ)
“ความเสื่อมของความรู้คือการหลงลืม”
ผู้เอ่ยวจีนี้คือ ท่านอับดุลลอฮฺ อิบนุ มัสอู๊ด (ร.ฎ.)
ดูอัดดาริมี่ย์ เล่มที่ 1 หน้า 158 และกล่าวว่า : ญะอฺฟัร อิบนุ เอาว์นได้บอกเล่าแก่เราว่า อบู อุมัยซ์ได้เล่าให้เราทราบจากอัลกอซิมว่า อับดุลลอฮฺ อิบนุ มัสอู๊ด ได้กล่าวว่า แล้วระบุวจีนี้ / อิบนุ อบีชัยบะฮฺ : อัลมุซอนนัฟฺ เล่มที่ 8 หน้า 546
อิบนุ อับดิลบัรรฺ : ญามิอฺ บะยาน อัลอิลม์ ว่า ฟัฎลิฮี เล่มที่ 1 หน้า 445 และกล่าวว่า : วะกีอฺได้เล่าให้เราทราบจากอบี อุมัยซ์ จาก อัลกอซิม ว่า อับดุลลอฮฺ ได้กล่าวว่า แล้วระบุวจีนี้
(عَلِّمُواأَوْلاَدَكُمْ الرِّمَايَةَ وَالسِّبَاحَةَ وَرُكُوْ بَ الْخَيْلِ)
“พวกท่านจงสอนลูกหลานของพวกท่านให้รู้การยิงธนู , การว่ายน้ำและการขี่ม้า”
ผู้เอ่ยวจีนี้คือ ท่านอุมัร อิบนุ อัลค็อฏฏอบ (ร.ฎ.)
ดู อิหม่ามอะฮฺมัด , อัลมุสนัด เล่มที่ 1 หน้า 302 หะดีษที่ 323/อิบนุ กุตัยบะฮฺ ; อูยูน อัลอัคบ๊าร เล่มที่ 2 หน้า 168/อิบนุ อับดิรอบบิฮฺ ; อัลอุกดัลฟะรีด เล่มที่ 6 หน้า 271/อิบนุ อัลเญาซีย์ ; มะนากิบอุมัร หน้า 28
(مَنْ لاَنَتْ كَلِمَتُه وَجَبَتْ مَحَبَّتُه)
“ผู้ใดมีวจีอ่อนหวาน ความรักต่อผู้นั้นก็เป็นสิ่งจำเป็น”
ผู้เอ่ยวจีนี้คือ ท่านอิหม่ามอะลี อิบนุ อบีตอลิบ (ร.ฎ.)
ดู อัซซะมัคชะรีย์ ; อัลมุสตักซอ เล่มที่ 2 หน้า 359
อัสสะคอวีย์ ; อัลมุกอซิด อัลหะซะนะฮฺ หน้า 675 และกล่าวว่า : อัลค่อฏีบระบุใน อัลมุอฺตะลิฟฺ มาจากคำกล่าวของท่านอะลี
อัซซัมฮูดีย์ ; อัลมุน๊าซฺ หน้า 206 และกล่าวว่า : อัลฮาฟิซฺ อัสสะคอวีย์ กล่าวว่าเป็นคำกล่าวของท่านอะลี/อัลกอรีย์ , อัลอัสร๊อร อัลมัรฺฟูอะฮฺ หน้า 243 หะดีษที่ 964 และกล่าวว่า : เป็นคำพูดของท่านอะลี ดังที่อัลค่อฏีบระบุไว้
อัชชัยฺบานีย์ ; ตัมยีซฺ อัตต็อยฺยิบ หน้า 176
อัลอิจญ์ลูนีย์ ; กัชฟุ้ลค่อฟาอฺ เล่มที่ 2 หน้า 394
(مَنْ سَلَكَ مَسَالِكَ التُّهَمِ اتُّهِمَ)
(ผู้ใดดำเนินในหนทางแห่งข้อครหา ผู้นั้นย่อมถูกครหา)
ผู้เอ่ยวจนีคือ ท่านอุมัร อิบนุ อัลค็อฏฏอบ (ร.ฎ.)
ดู อัสสะคอวีย์ ; อัลมะกอซิด อัลหะซะนะฮฺ หน้า 651
อัสซุยูฏีย์ ; อัดดุร๊อร หน้า 389
อัชชัยบานีย์ ; ตัมยีซฺ อัตต็อยฺยิบฺ หน้า 168
อัชเชากานีย์ ; อัลฟะวาอิด หน้า 259
อัลอิจญ์ลูนีย์ ; กัชฟุ้ลคอฟาอฺ เล่มที่ 2 หน้า 351
(اَليَوْمَ عَمَلٌ وَلاَحِسَابَ وَغَدًاحِسَابٌ وَلاَعَمَلَ )
“วันนี้คือการปฏิบัติไม่มีการพิพากษา และวันพรุ่งนี้คือการพิพากษาไม่มีการปฏิบัติอีกแล้ว”
ผู้เอ่ยวจีนี้คือ ท่านอะลี อิบนุ อบีตอลิบ (ร.ฎ.)
ดู อิบนุหะญัร ; ฟัตฮุ้ลบารีย์ เล่มที่ 11 หน้า 235 / อัตตับรีซีย์ ; มิชกาตุ้ลมะซอบีฮฺ เล่มที่ 3 หน้า 3 หะดีษเลขที่ 5215