เมื่อการลิขิตเกิดขึ้น สายตาก็ย่อมมืดบอด
إذا وقعَ القضاءُ عَمِيَ البَصَرُ
“เมื่อการลิขิตเกิดขึ้น สายตาก็ย่อมมืดบอด”
วจีนี้เป็นคำกล่าวของท่านอับดุลลอฮฺ อิบนุ อับบาส (ร.ฎ.)
อัส–สะคอวียฺ ระบุใน “อัล–มะกอศิด อัล–หะสะนะฮฺ” หน้า 80 ว่า : ในตำรา “อัช–ชุอับ” ของอัล–บัยฮะกียฺ ระบุสายรายงานจาก สะอีด อิบนุ ญุบัยรฺ จากท่านอิบนุ อับบาส (ร.ฎ.) ว่า : ( إنَّ القَدْرَ إذا جاءَ حالَ دُونَ البَصَرِ ) “แท้จริงการกำหนดลิขิตนั้นเมื่อมันได้มา มันก็ย่อมคั่นขวางการมองเห็น”
และระบุสายรายงานจากอิกริมะฮฺจากท่านอิบนุ อับบาส (ร.ฎ.) ว่า : ” إذا جَاءَ القضاءُ ذَهَبَ البَصَرُ ” “เมื่อการลิขิตนั้นได้มาถึง สายตา (การมองเห็น) ก็ย่อมวิปลาสไป”
และรายงานจากนาฟิอฺ อิบนุ อัล–อัซฺร็อก ในความหมายที่ว่า : “บอกฉันทีเถอะว่า นกฮุดฮุดนั้นเป็นไปได้อย่างไรที่มันมาแล้วก็จิกแผ่นดินด้วยจงอยปากของมัน แล้วมันก็พบจุดของตาน้ำใต้ดิน แล้วเหตุไฉนมันบินมายังแร้ว (กับดัก) โดยที่มันมองไม่เห็นแร้วนั้น จนกระทั่งมันติดแร้ว (กับดัก) นั้น”
– อัซ–ซัรฺกอนียฺ ในตำรา “มุคตะศ็อรฺ อัล–มะกอศิด อัล–หะสะนะฮฺ” หน้า 771 หะดีษเลขที่ 79 ระบุว่าเป็นคำกล่าวของท่านอิบนุ อับบาส (ร.ฎ.)
– อัล–อิจญ์ลูนียฺ ในตำรา “กัชฟุลเคาะฟาอฺ” เล่มที่ 1 หน้า 83 ระบุว่า : สะอีด อิบนุ มันศูรฺ และ อิบนุ อบีหาติม รายงานจาก ยูสุฟ อิบนุ มาฮิก ว่า : แท้จริงท่านอิบนุ อับบาส (ร.ฎ.) นั้นมีอยู่วันหนึ่งท่านได้กล่าวถึงนกฮุดฮุดว่า นกฮุดฮุดรู้ถึงระยะความลึกของตาน้ำใต้ดิน
แล้วนาฟิอฺ อิบนุ อัล–อัซฺร็อกก็กล่าวขึ้นว่า : “หยุดเถอะ หยุดเถอะ ! โอ้ บุตรของอับบาส เป็นไปได้อย่างไรกันที่ท่านกล่าวอ้างว่า นกฮุดฮุดมองเห็นตาน้ำใต้แผ่นดิน ทั้งๆที่มันถูกวางกับดัก (แร้ว) แล้วมันก็ถูกเอาดินกลบและถูกจับตัว”
อิบนุ อับบาส (ร.ฎ.) ก็กล่าวว่า : “หากคนผู้นี้จะไม่ไป แล้วเขาก็เที่ยวพูดอย่างนั้น อย่างนี้แล้วละก็ ฉันจะไม่พูดสิ่งใดกับเขาผู้นี้อีกเลย! แท้จริงสายตา (การมองเห็น) นั่นย่อมยังประโยชน์ตราบใดที่ลิขิต (ของอัลลอฮฺ) ยังไม่มาถึงต่อเมื่อการลิขิตนั้นได้มาแล้ว มันก็ขวางกั้นสายตานั้น (ไม่ให้มองเห็น)”
อิบนุ อัล–อัซร็อก กล่าวว่า : “ต่อไปฉันจะไม่โต้เถียงในเรื่องใดกับท่านอีก”
– มุฮัมมัด อัล–อะมีรฺ อัล–มาลิกียฺ ใน “อัน–นุเคาะบะฮฺ อัล–บะฮียะฮฺ” หน้า 31 ระบุว่าเป็นคำกล่าวของอิบนุ อับบาส (ร.ฎ.) มิใช่วจนะของท่านนบี (ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม)