الحمدلله والصلاة والسلام على رسول الله وبعد
คุณสมบัติของดิน ที่ใช้ทำตะยำมุมนั้นมีเงื่อนไขว่าต้องมีฝุ่นที่เมื่อลูบฝุ่นนั้นที่อวัยวะแล้วฝุ่นดินนั้นจะติดอยู่ที่อวัยวะที่ถูกลูบ และดินที่มีฝุ่นนั้นต้องสะอาดไม่เจอปนนะยิส ซึ่งฝุ่นดินนี้หาได้ทั่วไปจากพื้นดินที่สะอาด จะเป็นการนำเอาก้อนดินที่แห้งมาทุบให้แตกละเอียดหรือบดจนกลายเป็นผงก็ได้ หรือฝุ่นดินที่เกาะอยู่ตามผนังหรือก้อนหินก็ได้ หรือจะเป็นฝุ่นของดินสอพองก็ได้ถึงแม้ว่าดินสอพองจะถูกเผาก็ตาม
ทั้งนี้ตามทัศนะที่ถูกต้อง (เศาะฮีหฺ) ในปวงปราชญ์มัซฮับอัช- ชาฟีอียฺ และเป็นทัศนะที่ถูกต้องที่สุด (อะเศาะห์) ของอิมาม อัล - หะเราะมัยนฺ (ร.ฮ.) และท่านอื่นๆ (กิตาบ อัล มัจญมูอฺ เล่มที่ 2/249)
ส่วนแป้งทาตัวที่เป็นผลิตภัณฑ์ที่นิยมใช้กันแพร่หลายนั้น ตามทัศนะที่ถูกต้องและรู้กันในมัซฮับอัช-ชาฟีอียฺนั้นถือว่าใช้ไม่ได้ในการทำตะยำมุม เนื่องจากมีส่วนผสมที่อาจจะทำให้ฝุ่นดินที่ถูกผสมไปไม่ถึงอวัยวะที่จำเป็นต้องลูบในการทำตะยำมุม (อ้างแล้ว 2/248) อย่างไรก็ตาม ถ้าไม่สามารถจะหาฝุ่นดินตามปกติได้ก็อนุโลมให้ใช้แป้งทาตัวได้เพราะเรื่องนี้เป็นเพียงทัศนะของนักวิชาการเท่านั้น
والله اعلم بالصواب