สัตว์นาซาร (อื่นจากกุรบ่านและอากีเกาะห์) เจ้าของสามารถรับประทานได้หรือเปล่า

[رحيم]

ครูอาลี  เสือสมิง  
ผมอยากทราบว่าสัตว์  (เช่นแพะ)  ที่ผมนาซารเอาไว้นั้น ผมสามารถทานได้หรือเปล่า....
อันหมายถึงว่า  ...  ผมได้นาซารเอาไว้ว่าถ้าหากผมหายป่วยจากโรคร้ายแล้ว  ผมจะทำการเชือดแพะสัก  1  ตัว  โดยที่ผมไม่ได้เจาะจงไว้ว่าจะเป็นการเชือดกุรบ่าน  หรืออากีเกาะห์  จึงอยากเรียนถามครูอาลีว่า  ...  ผมผู้ที่เป็นเจ้าของสามารถทานเนื้อสัตว์ดังกล่าวได้หรือไม่ครับ....
جزاك الله خيراجميعا
 

[อาลี เสือสมิง]

وعليكم السلام ورحمة الله وبركاته
الحمدلله والصلاة والسلام على رسول الله وبعد

การนะซัรที่ถามมานี้เรียกว่า นะซัร มุญาซาตฺ เนื่องจากนำเอาเรื่องการเชือดสัตว์มาผูกอยู่กับกรณีของการหายป่วย แต่ประเด็นอยู่ตรงที่ว่าคุณเราะหีมไม่ได้ระบุมาว่ามีเจตนา (นียะฮฺ) หรือกล่าวพร้อมกับคำนะซัรนั้นว่า ข้าพเจ้าจะทำเศาะดะเกาะฮฺด้วยเนื้อของมันหรือไม่?


เพราะถ้าหากมีเจตนาทำเศาะดะเกาะฮฺด้วยเนื้อของมัน ก็จำเป็นต้องเชือดสัตว์ (แพะ 1 ตัว) และนำเนื้อของมันไปทำเศาะดะเกาะฮฺ ซึ่งกรณีนี้นักวิชาการเห็นต่างกัน ฝ่ายหนึ่งว่าผู้ที่นะซัรทานเนื้อของสัตว์ที่เชือดนั้นได้ อีกฝ่ายหนึ่งเห็นว่า ห้ามทานเนื้อของสัตว์นั้นแต่จำเป็นต้องนำเนื้อของมันไปทำเศาะดะเกาะฮฺแก่คนยากจนทั้งหมด


ทางที่ดีก็คือ เลี่ยงเสียจากการทานเนื้อของมันเพื่อออกจากข้อขัดแย้งของนักวิชาการ แต่ถ้าผู้นะซัรไม่ได้กล่าวว่าจะนำเนื้อของมันไปทำเศาะดะเกาะฮฺและไม่ได้มีเจตนาในการทำเศาะดะเกาะฮฺ กรณีนี้มี 2 ประเด็นในมัซฮับ อัช-ชาฟิอียฺ คือ

1) ถือว่าการนะซัรนั้นเป็นผลและจำเป็นต้องเชือดสัตว์และทำเศาะดะเกาะฮฺ ซึ่งตามประเด็นที่ 1 นี้ผู้นะซัรจะทานเนื้อของมันได้หรือไม่ก็กลับไปยังรายละเอียดของความเห็น 2 ฝ่ายที่กล่าวมาข้างต้น


2) เป็นประเด็นที่ถูกต้องที่สุด (อะเศาะหฺ อัล-วัจญ์ฮัยนฺ) คือไม่ถือว่าเป็นการนะซัร เพราะผู้นะซัรไม่ได้กำหนดเงื่อนไขว่าตนจะทำการเศาะดะเกาะฮฺเนื้อของสัตว์ที่ถูกเชือดนั้น แต่กำหนดเพียงการเชือดอย่างเดียว ซึ่งในการเชือดสัตว์เฉยๆ ไม่มีเรื่องของกุรบะฮฺแต่อย่างใด เมื่อการเชือดสัตว์นั้นมิได้เป็นไปเพื่อการทำเศาะดะเกาะฮฺ หากถือตามประเด็นที่ 2 นี้ก็กินเนื้อของสัตว์นั้นได้เพราะไม่ถือเป็นนะซัรนั่นเอง

(กิตาบ อัล-มัจญมูอฺ ชัรหุล มุฮัซซับ ; อัน-นะวาวียฺ เล่มที่ 8 หน้า 459-460)

والله أعلم بالصواب